دمای محیط زندگی، فعالیت غده تیروئید، فعالیت بدنی منظم، مصرف فراوان غذاهای تند و پر ادویه از عوامل مهم ایجاد سوخت و ساز در بدن می باشند. عوامل متعدد بسیاری وجود دارد که میزان سوخت و ساز را در افراد مختلف تغییر می دهد. شاید شما هم دیده باشید فردی را که از شما لاغرتر است و حتی بیشتر از شما هم غذا مصرف می کند اما همچنان لاغر باقی می ماند ولی شما با خوردن غذایی با مقدار کالری مشابه با او مرتبا بر وزنتان افزوده می شود. واقعیت این است که عوامل زیادی علاوه بر مصرف مقدار غذا، بر میزان سوخت و ساز انرژی در بدن دخیل هستند و افزایش وزن را در افراد منجر می شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا با مهمترین این عوامل آشنا شوید.
۱- زندگی در مناطق گرمسیری مساوی با لاغری
هر چه دمای محیط بیشتر باشد. بدن انرژی بیشتری می سوزاند. تحقیقات نشان می دهد افرادی که در مناطق گرمسیری زندگی می کنند، ۵ تا۲۰ درصد بیشتر از افرادی که در مناطق معتدل زندگی می کنند، انرژی می سوزانند و حتی وقتی که به مناطق معتدل هم مهاجرت می کنند باز هم انرژی متابولیسم پایه شان یعنی انرژی که در حالت استراحت برای حفظ بدنشان مصرف می کند، بالاتر است. شاید یکی از علل چاقی در افرادی که در مناطق معتدل زندگی می کنند به نسبت سیاهپوستان و افرادی که در مناطق گرم و حاره ای زندگی می کنند؛ همین مسئله باشد.
۲- مصرف فلفل و ادویه ها مناسب برای لاغری
یکی از اقوام و مللی که به مصرف مقادیر بسیار زیاد فلفل مشهور هستند هندی ها می باشند. راز لاغر ماندن هندی ها مصرف غذاهایی سرشار از انواع ادویه های تند و انواع فلفل ها می باشد. فلفل قرمز سرشار از کاپسایسین است که در دستگاه گوارش گرمای زیادی ایجاد می کند و مقادیر فراوانی از انرژی در رژیم غذایی نیز برای هضم، گوارش و تجزیه شدن آن مصرف می شود؛ به همین علت باعث لاغری می شود. مصرف ادویه ها مانند دارچین، زنجبیل و موارد دیگری از این دست هم مشابه همین اثر را در دستگاه گوارش القا می کنند.
۳- نوشیدنی های سرشار از کافئین لاغرتان می کنند
چای سفید، چای سیاه، چای سبز، اولنگ و قهوه به دلیل دارا بودن کافئین روند متابولیسم را هم در دستگاه گوارش و هم در سایر قسمت های بدن افزایش می دهند. در ضمن به دلیل جایگزین شدن به جای انتقال دهنده های عصبی در سیستم عصبی از احساس خستگی ناشی از اتمام ذخایر انتقال دهنده های عصبی می کاهند. در حقیقت یکی از علل خستگی اتمام ذخایر انتقال دهنده های عصبی در بدن می باشد و کافئین می تواند به جای این انتقال دهنده ها مصرف شود و از میزان خستگی بدن بکاهد. کاهش احساس خستگی می تواند توان فرد برای انجام فعالیت های بدنی بیشتر را به همراه داشته باشد. البته مراقب باشید زیاده روی نکنید.
۴- نسبت سطح به حجم در افراد لاغر بیشتر است
چقدر از دیدن افرادی که لاغر هستند و هر چقدر می خورند باز لاغر می مانند حرص خورده اید؟ علت این امر نسبت سطح به حجم است. نسبت سطح به حجم در افراد لاغر و قد بلند بیشتر از فراد چاق و کوتاه قد است. در حقیقت سطح بدنی در یک فرد لاغر و بلند قد زیاد است اما بدنش حجم زیادی ندارد و برعکس فردی که کوتاه قد و چاق است حجم بیشتری دارد ولی سطح بدنی در او زیاد نیست. سطح بدنی بیشتر، باعث اتلاف بیشتر انرژی می شود در حقیقت وقتی سطح بدن بیشتر باشد راه های بیشتری برای انتشار انرژی بدن به محیط وجود دارد. ولی وقتی سطح بدن کم باشد و در عوض حجم زیاد باشد برای رسیدن انرژی از مرکز بدن به سطح بدن مسافت بیشتری باید طی شود و در نتیجه انرژی کمتری به محیط منتشر می شود.
۵- فعالیت بدنی منظم داشته باشید
ورزش باعث افزایش توده ماهیچه ای و کاهش توده چربی در بدن می شود. توده ماهیچه ای به نسبت توده چربی در حالت عادی و حتی در حالت استراحت انرژی بیشتری مصرف می کنند. در حقیقت بدن برای حفظ توده ماهیچه ای انرژی بیشتری صرف می کند که همین امر به تناسب اندام در فرد ورزشکار کمک می کند.
۶- خانم ها زودتر از آقایان چاق می شوند
خانم ها به دلیل بیشتر بودن توده چربی بدنشان انرژی کمتری را در حالت استراحت می سوزانند. پس با مصرف مقادیر مساوی غذا در خانم ها و آقایان، خانم ها سریع تر چاق خواهند شد.
با افزایش سن بعد از سن سی سالگی توده های ماهیچه ای در بدن تحلیل می روند و جای آن ها با توده های چربی پر می شود. این افزایش در توده چربی افراد را برای اضافه وزن و چاقی مستعد می کنند زیرا همانگونه که ذکر شد انرژی کمتری برای حفظ توده های چربی لازم است. ولی توده های ماهیچه ای انرژی زیادتری مصرف می کنند.
۷- افراد مبتلا به پر کاری تیروئید لاغرترند
یکی از هورمون های بسیار مهم در متابولیسم بدن غده تیروئید می باشد. این غده میزان سوخت و ساز و مصرف انرژی را در بدن تنظیم می کند. اگر این غده بیش از حد معمول فعال باشد که اصطلاحا به آن پرکاری تیروئید می گویند، میزان سوخت و ساز در بدن فرد افزایش می یابد و لاغری را برای افراد به همراه دارد و متقابلا اگر این غده فعالیت چندانی نداشته باشد، بیماری کم کاری تیروئید بروز می کند و در این حالت، تیروئید فعالیت زیادی ندارد و بدن فرد انرژی زیادی نمی سوزاند و بیشتر انرژی را در خود ذخیره می کند که پیامد آن چاقی می باشد.
منبع: تبیان