استاد دانشگاه گیلان در خصوص چرایی فال حافظ با یلدای باستانی گفت: تفعل زدن با دیوان خواجه حافظ یکی از آیین های شب یلدا در ایران پس از اسلام است که بعد از قرن 11 بر روی سفره‌های یلدا قرار گرفت.

دکتر فیروز فاضلی در آستانه شب یلدا در گفت‌‏‏‏وگو با ایسنا، اظهار کرد: ایرانیان باستان شب یلدا را شب تولد الهه مهرمیترا می‌پنداشتند و به همین دلیل این شب را جشن می‏‌گرفتند و گرد آتش جمع می‌‏شدند.

وی تصریح کرد: اگر رسم‌ها و آیین‌های دیگر یلدا را میراثی از فرهنگ چند هزار ساله ایرانیان بدانیم، فال حافظ گرفتن در شب یلدا، در سده‌های اخیر به آیین‌های شب یلدا افزوده شده است.

استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان افزود: تفال زدن با دیوان خواجه حافظ یکی از آیین‌های شب یلدا در ایران پس از اسلام است که بعد از قرن 11 بر روی سفره‏‌های یلدا قرار گرفت.

فاضلی با اشاره به جشن‏‌ها و آیین‌‏هایی که در این شب بین ایرانیان و پیشینیان ما رایج بوده است، یادآور شد: ایرانیان باستان پیش از قرن 11 دور هم جمع می‏‌شدند و شاهنامه می‏‌خواندند.

‌این استاد با اشاره‏ به ویژگی‌های فال حافظ خاطرنشان کرد: از آن جایی که شعر حافظ چند معنایی و خبر از عالم غیب می‌‏دهد، همچنین قابلیت تعمیق دارد، لذا در شب یلدا به عنوان یکی از آیین‏‌های پرطرفدار ایرانیان است.

وی تصریح کرد: یکی دیگر از اعتقادات ایرانیان باستان این بود که یلدا را زمان پایان شب به عنوان نماد تاریکی و ظلمت و مقدمه‌ای برای آغاز روزهای طولانی به عنوان نماد روشنی و پاکی می‌پنداشتند، بنابراین شب زنده داریشان در شب یلدا برای رسیدن به نور بود.

استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان با بیان اینکه در جامعه اسلامی از شب یلدا به عنوان چله‌نشینی نام می‌‏بردند، گفت: چهل عدد مقدسی در جامعه اسلامی است و نشانه تکامل است.

فاضلی در پایان با بیان اینکه یلدا در شعر فارسی عموما به معنای "عمیق و تاریک" است، گفت: مثلثی که در هر بیت حافظ وجود دارد، معنای عمیق به ابیات می‌‏دهد و ملاک افراد قرار می‌گیرد.