دهه‌هاست پايش به هر خانه و محفلي باز شده است؛ بيمارستان‌ها، مراکز خريد، اتوبوس، قطار و ... اصلا تبديل به يک عضو اصلي خانواده شده، آن هم چه عضو عزيزکرده‌اي. همان جعبه جادو را مي‌گوييم؛ تلويزيون! بدون شک اين جعبه جادويي نقش مهمي در گذراندن اوقات فراغت دارد اما کمي نگران کننده است که به محض بيدار شدن و قبل از انجام هر کاري سراغ تلويزيون برويد و يا وقتي به خانه بر مي‌گرديد قبل از کندن لباس‌هايتان دست به کنترل شويد و تا نصفه‌هاي شب سريال‌هاي مختلف تماشا کنيد.
بدتر از همه اينکه اجازه ندهيد جيک از کسي در بيايد که چه! شما داريد فيلم مي‌بينيد! حتما مي‌گوييد: «اي بابا ما که صبح تا شب جان مي‌کنيم و کار مي‌کنيم و فقط همين يک سرگرمي را داريم!» مي‌دانيم که تلويزيون شما را سرگرم مي‌کند، مي‌خنداند، احساساتي مي‌کند، آگاه مي‌کند و ... ولي اصلا قصدمان هم اين نيست که تلويزيون را براي هميشه خاموش يا روانه انباري کنيد.
مي‌خواهيم بگوييم هر چيزي اندازه‌اي دارد. ميخکوب شدن پاي تلويزيون براي سلامتي‌تان خطرناک است. با ما باشيد تا بيشتر با خطرهاي اين جعبه هزاررنگ آشنايتان کنيم.
در اين دوره و زمانه نه مي‌شود اين کار را کرد و نه لزومي دارد که تا اين حد از تلويزيون بيزار شويد. اگر کمي برنامه‌ريزي کنيد مي‌توانيد هم تلويزيون تماشا کنيد و هم اينکه سلامتي‌تان به خطر نيفتد. به عقيده بعضي از متخصصان هر هفته دو تا سه ساعت تماشاي تلويزيون مشکلي ايجاد نمي‌کند اما بيشتر از آن را بايد حواس‌تان باشد.

از همه بدتر اينکه بعضي از پدر و مادرها براي اينکه بچه‌هاي کوچک‌تر به دست و پايشان نپيچند، تلويزيون را روشن مي‌کنند و بچه‌هاي بي‌گناه را مقابل آن مي‌نشانند تا سرگرم شوند. لطفا اين کار را با بچه‌هاي زير شش سال نکنيد. شايد باورتان نشود ولي متخصصان مي‌گويند تماشاي تلويزيون براي کودکان و نوجوانان بين 6 تا 17 سال هم بايد دو ساعت در هفته باشد.

تلويزيون شما را دچار هپروت مي‌کند!
تلويزيون باعث بروز مشکلاتي در تمرکز مي‌شود؛ يعني اينکه کم‌کم روي هوش و حواس‌تان تاثير منفي مي‌گذارد. محققان معتقدند هرچه در کودکي بيشتر پاي تلويزيون نشسته باشيد، در بزرگسالي بيشتر به اختلال‌هاي مربوط به دقت و تمرکز دچار مي‌شويد؛ يعني اينکه مغزتان قادر نخواهد بود روي يک مساله واحد تمرکز کند.
حتما در خانواده شما هم يک نفر مبتلا به «بيماري کنترل تلويزيون» است. در اين به اصطلاح بيماري هميشه فرد مورد نظر کنترل تلويزيون را به دست مي‌گيرد و مدام کانال عوض مي‌کند. در اين صورت نه خودش يک برنامه را با دقت نگاه مي‌کند و نه اجازه مي‌دهد بقيه تمرکز داشته باشند. اگر اين يک نفر خودتان هستيد و مدام کانال عوض مي‌کنيد، بهتر است هرچه زودتر اين عادت‌تان را ترک کنيد چون با اين کار سيستم تمرکزتان دچار اختلال مي‌شود؛ از ما گفتن!

حيف قلب نازنين‌تان نيست؟

بي‌تعارف بگوييم اگر خيلي اهل تماشاي برنامه‌هاي تلويزيوني هستيد، رسما خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي را در خودتان بالا برده‌ايد. البته اين را ما نمي‌گوييم چون محققان به مدت چهار سال روي بيش از 4500 نفر بررسي‌هايي انجام داده و به اين نتيجه رسيده‌اند که تماشاي تلويزيون بيش از دو ساعت در روز خطر سکته قلبي را بالا مي‌برد؟ از اين بدتر هم هست!
محققان مي‌گويند وقتي تماشاي تلويزيون از چهار ساعت در روز مي‌گذرد، خطر مرگ و مير ناشي از سکته قلبي هم 48درصد بيشتر مي‌شود. دليلش هم واضح است؛ عدم تحرک. فعاليت نداشتن و يک جا نشستن باعث مي‌شود کلسترول، تري‌گليسيريد، خطر ابتلا به ديابت و اضافه‌وزن بالا برود. تمام اينها هم زمينه‌ساز بيماري‌هاي قلبي عروقي هستند.

حريم خانواده مهم‌تر است يا حريم...؟
اين روزها همه آن قدر محو سريال‌ها شده‌اند که گاهي يادشان مي‌رود بايد با هم صحبت کنند، براي هم وقت بگذارند، با بچه‌ها بازي کنند، به آشنايان سري بزنند و .... همه‌اش «هيس» چون جاي حساس سريال است! محفل گرم اين خانواده در خطر است. مي‌پرسيد چرا؟ چون وقتي شما محو زندگي شخصيت‌هاي جعبه جادو مي‌شويد، وقتي مدام «هيس، هيس» مي‌کنيد، با اعضاي خانواده‌تان کمتر حرف مي‌زنيد، کم‌کم همديگر را فراموش مي‌کنيد، يادتان مي‌رود که بايد به همسر و فرزندان‌تان عشق بورزيد، مادر و خواهر و برادرتان را فراموش مي‌کنيد، عشق و زندگي خانوادگي کم‌رنگ‌تر مي‌شود و ... يک اتفاق ديگر هم مي‌افتد: مدام خود و اطرافيان‌تان را با شخصيت‌هاي تلويزيوني مقايسه مي‌کنيد که اصلا خوشايند نيست.

تلويزيون شما را به سمت سيگار هل مي‌دهد
تماشاي زياد تلويزيون باعث مي‌شود سيگاري‌ها پشت سر هم سيگار آتش بزنند و يا اينکه بعضي‌ها سيگاري شوند. احتمالا نيازي به گفتن هم نيست که سيگار بيشتر از بيماري‌هاي مغزي يا ايدز افراد را به کام مرگ مي‌کشاند. تماشاي تلويزيون خيلي موذيانه شما را به سمت سيگار کشيدن هل مي‌دهد.
خوشبختانه تلويزيون تبليغي براي مارک‌هاي سيگار پخش نمي‌کند اما تماشاي سريال‌ها و فيلم‌هايي که شخصيت‌هايش در حال کشيدن سيگار هستند، کافيست تا شايد شما يا نوجوانتان هم سراغ اين استوانه کوچک مرگبار برويد. متاسفانه کم نيست تعداد فيلم‌ها و سريال‌هايي که در آن سوپراستارهاي محبوب سيگار دود مي‌کنند؛ حتي اگر متوجه نباشيد ديدن اين تصاوير پيام‌هايي به مغز مخابره مي‌کنند که شما را به سمت مصرف دخانيات مي‌کشاند.

تلويزيون بي‌خواب‌تان مي‌کند
برخلاف باورها بعضي‌ها، تلويزيون نه تنها کمکي به خوابيدن بهتر نمي‌کند، بلکه کاملا برعکس. بيشتر مردم هر شب به‌طور متوسط يک ساعت و نيم تا دو ساعت کمتر مي‌خوابند و اينجا هم پاي تلويزيون در ميان است. مي‌پرسيد چرا؟ اول به خاطر اينکه خيلي‌ها تا تيتراژ پاياني آخرين برنامه تلويزيوني تمام نشود، خاموشي نمي‌زنند.
دوم به خاطر اينکه تلويزيون نور بيش از اندازه‌اي توليد مي‌کند. زماني هم که پاي اين صفحه پرنور رنگي ميخکوب مي‌شويد خبر نداريد که ترشح هورمون ملاتونين در مغزتان با مشکل مواجه مي‌شود. وظيفه اين هورمون تنظيم خواب شماست. تماشاي تصاوير متحرک سريع مانند بازي فوتبال باعث مي‌شود سيستم عصبي‌تان تحريک شده و به سختي خواب‌تان ببرد.
البته نبايد فراموش کرد بعضي از فيلم‌ها به قدري روي احساسات تاثير مي‌گذارند يا استرس و نگراني ايجاد مي‌کنند که به طور کلي خواب را از چشم‌ها مي‌ربايند؛ يعني وقتي به سختي نگران سرنوشت «ستايش» و بچه‌هايش هستيد يا مدام پدر شوهرش را نفرين مي‌کنيد، انتظار داريد تا سرتان را روي بالش گذاشتيد خواب‌تان ببرد؟

تلويزيون چاق‌تان مي‌کند

محققان معتقدند خطر ابتلا به چاقي مفرط در بين کودکاني که روزانه دو ساعت پاي تلويزيون مي‌نشينند سه برابر و در بين نوجوانان 5/1برابر بيشتر است. از هر 10 کودک چاق، هشت کودک وقتي بزرگ مي‌شوند همچنان چاق مي‌مانند. البته اين خطر فقط متوجه بچه‌ها نيست. خطر چاقي شما را هم تهديد مي‌کند.

وقتي تکاني به خودتان نمي‌دهيد کالري نمي‌سوزانيد و چربي روي چربي مي‌گذاريد. وقتي از چاقي حرف مي‌زنيم پاي کلسترول بالا، ديابت، فشار خون بالا، سکته مغزي، سکته قلبي و ... هم به ميان مي‌آيد. تلويزيون به يک شکل ديگر هم تناسب اندام شما را تهديد مي‌کند؛ اينکه شما را به سمت پرخوري مي‌کشاند.

وقتي با خيال راحت روي مبل لم مي‌دهيد از فرصت استفاده مي‌کنيد و چيپس، پفک، پف‌فيل، تخمه، شکلات، نوشابه‌هاي گازدار و کلي هله‌هوله ميل مي‌کنيد. حالا خودتان نمک، چربي، قند و به طور کلي کالري اضافي اين قبيل خوردني‌ها را به بي‌تحرکي‌تان اضافه کنيد. مي‌بينيد با دست‌هاي خودتان چه آسيبي به سلامت‌تان مي‌زنيد؟ تازه وقتي تلويزيون تماشا مي‌کنيد با سيلي از تبليغات انواع و اقسام خوراکي‌ها مواجه مي‌شويد که دلتان مي‌خواهد اين خوردني‌هاي خوشمزه را امتحان کنيد اما در مسير هله‌هوله خوردن افتادن همان و چاقي همان!

سيتنا